Người đầu tiên chụp ảnh Đà Lạt cổ kính trên máy bay

Chính ông Trần Văn Châu với loạt ảnh để lại là nguồn tư liệu quý, một nhân chứng lịch sử lưu giữ hình ảnh “Đà Lạt xưa” cho hậu thế.

Những người Việt đầu tiên chụp ảnh Đà Lạt cổ kính trên máy bay

• Tham quan ngoại thành Đà Lạt
• Cao đẳng sư phạm đà lạt

Năm 1984, tình cờ xem được bức ảnh “Đà Lạt 1960” chụp từ trên cao, tôi vô cùng khâm phục tài năng của người nhiếp ảnh gia.

Đó là bức ảnh đen trắng, chụp tại Trường Lycée Yersin (nay là Trường Cao đẳng Sư phạm Đà Lạt), phía xa là hồ Xuân Hương và đồi Cù thơ mộng, với những đường cong tuyệt đẹp.

Bức ảnh không có tên tác giả, bao năm qua tôi đã hỏi nhiều người nhưng không ai biết. Nhân dịp kỷ niệm 100 năm Đà Lạt (1893-1993), ông gặp nghệ sĩ nhiếp ảnh Đặng Văn Thông (người làm nghề chụp ảnh từ năm 1950) để biết tác giả bức ảnh là ông Trần Văn Châu.

Tôi rất muốn gặp anh Châu để học hỏi “bí quyết” làm nghề của anh ấy, nhưng anh ấy đã cùng gia đình ra nước ngoài từ năm 1990.

Đà Lạt nhìn từ máy bay những năm 60, thế kỷ trước. Ảnh Trần Văn Châu

Không may! Tôi đã nghĩ rằng tôi sẽ không bao giờ gặp lại anh ấy nữa. Nhưng thật bất ngờ, tôi gặp nhà báo Nguyễn Hạnh (Tạp chí Xưa & Nay) lên Đà Lạt chuẩn bị triển lãm ảnh “Đà Lạt xưa” nhân kỷ niệm 115 năm Đà Lạt.

Danh sách: Khách sạn 5 sao Đà Lạt

Trong loạt ảnh “Đà Lạt xưa” chủ yếu chụp từ năm 1960 về trước, hơn 70% là ảnh của ông Trần Văn Châu. Tôi hỏi “anh đã xin phép tác giả chưa?”, Anh nói “có”, tôi tò mò hỏi “thế nào?”, Anh bảo “đi với anh rồi sẽ biết”.

Tối hôm đó, chú Lê Phi (SN 1927, học ở Đà Lạt) dẫn chúng tôi đến căn nhà nhỏ nằm trên sườn đồi đường Đào Duy Từ.

Khi bác Lê Phi chỉ tay về phía ông già tóc bạc và nói: “Đây là ông Trần Văn Châu – người Việt Nam đầu tiên chụp ảnh Đà Lạt xưa từ máy bay”, tôi vô cùng ngạc nhiên và thích thú.

Nhiếp ảnh gia Trần Văn Châu. Ảnh Hà Hữu Nét

Cùng là “dân” nhiếp ảnh, từ lúc đó chúng tôi nói chuyện như đã quen nhau từ lâu. Với chất giọng “Bắc” trầm ấm, ông Châu tâm sự rằng vào năm 1935, khi mới 12 tuổi, ông đã cầm máy ảnh (đeo kính) cho Hương Ký chụp ở Hà Nội.

Nhờ tài năng và sự siêng năng trong học tập, ngay từ khi còn là sinh viên, anh đã kiếm tiền bằng nghề chụp ảnh.

Năm 1942, ông vào Đà Lạt lập nghiệp, bước đầu là trồng hoa, thiết kế các tiểu cảnh sân vườn để làm đẹp thành phố.

Đà Lạt năm 1960. Ảnh Trần Văn Châu

Những lúc rảnh rỗi, anh chàng lại “mê mẩn” chụp ảnh, quên cả ăn uống và chụp rất nhiều hình về Đà Lạt. Anh thường chụp sương mù, bình minh, hoàng hôn, mây mưa, kiến ​​trúc, phong cảnh, hoa và con người Đà Lạt.

Khu nghỉ dưỡng sang trọng: Ana Mandara Villas Dalat Resort & Spa

Anh cho biết, mỗi thời điểm (sớm, trưa, chiều, tối) Đà Lạt đều có những nét đẹp riêng, độc đáo. Chụp ảnh núi nên có mây, chụp ảnh mây nên có rừng thông, xa xa là núi thì ảnh mới “đã mắt”.

Không có nơi nào đẹp như thành phố này. Đà Lạt ngày xưa hoang vu lắm, lạnh lắm, ít nhà, ít người và thơ mộng lắm. Đà Lạt được ví như “Vẻ đẹp Paris”.

Vẻ đẹp nguyên sơ của hồ Xuân Hương giữa thế kỷ 20. Ảnh Trần Văn Châu

Có lần, đang lúi húi chụp ảnh bên hồ Xuân Hương, anh giật mình nghe thấy tiếng quát “Này anh! Ngày mai nhớ cho anh chụp ảnh, nếu không anh sẽ vào” tù “đấy!”. Hóa ra là một người đàn ông “Tây” cao ráo, mắt xanh và da trắng, dáng vẻ rất nghệ sĩ.

Anh “Tây” đó là Phó Thị trưởng Đà Lạt, sau này “mê” ảnh của anh như “phải lòng”.

Khi thân mật, ông Tây mắng “Đồ ngu quá! Ảnh đẹp thế này, sao không làm Postcard (bưu thiếp) để bán cho khách du lịch?”.

Anh đã ngay lập tức thử gửi đến các nhà sách, cửa hàng mỹ phẩm và thành công ngoài mong đợi. Du khách thập phương và công chúng Đà Lạt thường chọn mua “Bưu thiếp Trần Văn Châu” làm kỷ niệm và gửi tặng bạn bè.

Trung tâm Đà Lạt năm 1960. Ảnh Trần Văn Châu

Để chụp được những bức ảnh độc lạ, anh đã leo lên các tháp chuông, nhà cao tầng, ngọn cây … để chụp toàn cảnh Đà Lạt nhưng chỉ được một góc.

Anh mơ một ngày được lên máy bay để chụp ảnh cho thỏa thích. Và cơ hội đó đã đến.

Năm 1960, làm quen với anh, đưa cho anh tấm ảnh chụp nhóm phi công trực thăng (đậu trên đồi Cù) thích anh và được anh đồng ý.

Một ngày đẹp trời, anh chuẩn bị hai máy ảnh, năm cuộn phim lên máy bay để chụp ảnh, cảm giác vừa thích thú vừa sợ hãi.

Anh phải nhiều lần hét lên và ra hiệu cho phi công quần đảo trên bầu trời Đà Lạt.

Lúc ở độ cao, lúc sà xuống thấp, lúc từ đông sang tây, từ nam chí bắc… anh bị cuốn hút bởi những thước phim không bao giờ hay.

Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt năm 1960. Ảnh Trần Văn Châu

Khi dựng phim – soi ảnh, cụ ông đã “nổi da gà” vì bức ảnh quá lạ và đẹp đến không ngờ. Những bức ảnh Đà Lạt chụp từ trên máy bay được anh “hé lộ” hết sức dè dặt nhưng lại khiến nhiều người ngất ngây.

Thông tin chi tiết về: Dalat Edensee Lake Resort & Spa

Anh tâm sự: “Tôi hài lòng lắm, vì từng địa danh Đà Lạt đều được tôi ghi lại qua bao thăng trầm của thời gian. Hơn 70 năm cầm máy, nhiều lần chạy vạy, nhiều thứ phải vứt bỏ nhưng có một thứ tôi luôn mang theo bên mình là chiếc túi đựng phim. Tôi coi phim, ảnh là tài sản vô giá và là “đứa con” tinh thần đặc biệt quý giá. Đến nay phim vẫn hay, tôi đã “ken” vào máy tính và USB để lưu trữ lâu dài. Lần này, được đi triển lãm ảnh “Đà Lạt xưa”, thăm người thân, bạn bè… tôi vui vô cùng! ”.

Có thể nói anh Trần Văn Châu không chỉ là người đầu tiên, mà còn là người duy nhất chụp ảnh Đà Lạt từ máy bay ở Việt Nam cho đến nay. Ảnh Hà Hữu Nét

Hôm sau, tôi cùng anh đi “chuyên đề” về kiến ​​trúc cổ Đà Lạt. Anh tâm sự, Đà Lạt phát triển quá nhanh, đẹp và khang trang nhưng cũng phải “bê tông hóa” nhiều hơn.

Anh cho biết, anh đã giao cho Trần Văn Hiệp (con trai đầu) giữ toàn bộ kho phim, ảnh để sau này in tập ảnh “Đà Lạt xưa” cho “Thành phố hoa – Đà Lạt”.

Đêm giao thừa vừa qua, tình cờ tôi được gặp người thân của anh và nghe tin anh đã qua đời ở nước ngoài vì bạo bệnh. Tôi thực sự bàng hoàng và tiếc nuối, như vừa mất đi một người thân.

Nhiếp ảnh gia Trần Văn Châu (đến từ Nam Định) là người Việt Nam đầu tiên và cuối cùng chụp được những bức ảnh “Đà Lạt xưa” từ máy bay.

Tôi vô cùng kính trọng và khâm phục tài năng và tấm lòng của anh ấy. Bài viết này như một nén nhang thơm tưởng nhớ anh nơi phương xa.

Dù đã đi xa nhưng bộ ảnh mà ông để lại là nguồn tư liệu quý giá, là nhân chứng lịch sử để lưu giữ hình ảnh “Đà Lạt xưa” cho hậu thế.

Nhớ lại, lần gặp anh duy nhất, tôi học được nhiều điều từ anh, chụp cho anh mười tấm hình, vừa uống cà phê vừa nói: “Mong mọi người xây dựng Đà Lạt ngày càng giàu đẹp, xứng tầm trở thành thành phố thành đạt. ” Phố du lịch nổi tiếng thế giới! ”.

Nguồn

Nguồn: http://kenhxelimousine.com